اگر این روزها و مناسبتها ما را به پیش گرفتن رویکردی مؤثر در جهت حفاظت کوهستان رهنمون نشوند، فقط مناسبتهایی خواهند بود برای اجرای نمایشهایی میان تهی.
برگزاری برنامههای مناسبتی یا نمادین به مناسبت روز کوهستان پاک نه آنکه کم ارزش باشد، اما اگر همراه با اقدامهای مؤثر در حفاظت کوهستان نباشد، از اهداف این روز دور خواهد بود. در اینجا به یک مورد کارکرد مؤثر اشاره میشود که میتواند الگویی باشد برای دیگر دوستداران کوهستان. منطقه علمکوه یکی از مهمترین میعادگاههای کوهنوردی ایران است که در محافل کوهنوردی جهان نیز شهرت قابل توجهی دارد.
در ماههای گرم سال، چند هزار نفر برای کوهپیمایی، صعود به قلهها، دیوارههای بلند و یخ نوردی وارد این منطقه میشوند. علیدوست فرضی، مسئول قرارگاه کوهنوردی رودبارک از چند سال پیش، ضمن گفتوگوهای رودررو با کوهنوردانی که به این قرارگاه وارد میشوند همواره آنان را به بازگرداندن زبالههایشان به محیط خارج از کوهستان تشویق کرده است.
همچنین مبلغ ناچیزی (قبلا 500 ریال و اخیرا 1000 ریال) از هر کوهنورد میگیرد تا آن را صرف پاکسازی منطقه کند. او چندین سال است که با کمک رسول نقدی، راهنمای منطقه، زبالههای رها شده در نقاط پررفتوآمد مانند سرچال، علمچال و حصارچال را جمعآوری میکند و به پایین کوه منتقل میکند. البته آنان در این کار از قاطردارانی که بار کوهنوردان را حمل میکنند ونیز برخی افراد محلی کمک میگیرند. اندک پولی هم که در قرارگاه گرفته میشود بخشی از هزینه پرداختی به قاطرداران را تامین میکند.
علیدوست فرضی و رسول نقدی همچون پدران خود نه تنها به ورزش کوهنوردی ایران که به محیط کوهستان خدمت میکنند؛ خدمتی که نه گذرا و نمادین بلکه همیشگی و مؤثر بوده است. امید آنکه هریک از ما که به کوه میرویم و از این محیطهای زیبای طبیعی لذت میبریم برای قدردانی از طبیعت هم که شده از آلودن آن بپرهیزیم و اندکی از زبالههای رها شده را جمع آوری و به خارج از کوهستان منتقل کنیم. در عین حال هرجا امکان کمک به پاکسازی کوهستان وجود دارد از پرداخت هزینه دریغ نکنیم این حداقل کاری است که هر شهروند ایرانی میتواند برای حفظ کوهستان کشورش انجام دهد.
*مدیر گروه دیدهبان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران